Ieder zijn verhaal

14 december 2012 - Pécs, Hongarije

 

De winter is begonnen en ik ben nu echt weg. De afgelopen weken reisde ik van
Slovenie, via Kroatie, door Bosnie en Servie, en enkele dagen geleden snelde ik met
een busje vol Erasmusstudenten over de grens naar Pecs, Hongarije. Met het verlaten
van de Europese Unie een week of drie geleden passeerde ik gelijk een dieetgrens: mijn
dagelijks menu bestaat sindsdien uit liters koffie, vele sigaretten en grote hompen vlees.
Wisselend per land kan daaraan nog worden toegevoegd: deeg zwemmend in olie, een
overvloed aan zoetigheden en ettelijke hoeveelheden alcohol. Met als vuistregel: het is
nooit te vroeg voor een fles zelfgestookte Rakija op tafel.
 
Een gast mag hier niks ontbreken. Voor mij houdt dit hoofdzakelijk in dat ik de
competentie heb ontwikkeld om ruim 3, 4 keer zoveel te eten als ik daadwerkelijk op kan.
Als een kameleon pas ik me aan aan de eet- en drinkgewoontes van mijn gastheren en -
vrouwen. Maar de gastvrijheid strekt hier verder grootmoeder´s lappen schapenvlees bij
het ontbijt, of uitnodigingen voor een compleet tweede avondmaal na het eindigen van
het eerste: in Belgrado kreeg ik bij een student overdag zakgeld mee voor het geval dat
ik honger zou krijgen; ik was zijn gast, en mocht geen honger lijden, ook niet als ik de
middag ergens anders verbracht.
 
In contact komen met mensen gaat hier eenvoudiger dan thuis, lijkt het, maar dat kan
ook komen door mijn voorkomen: meisje bepakt en bezakt met backpak, dagrugzak en
felgroen hoopje schroot, welke na nadere inspectie een fiets blijkt te zijn. Ik ontmoet zo
mensen in de trein, tram, bus, op straat, in hostel, restaurant of cafe; ik word uitgenodigd
voor rondleidingen, etentjes, feestjes: al het beste van het thuisland word me getoond en
ik hoef me nooit te vervelen. Op deze manier spreek ik mensen van alle rangen, standen
en komaf, en spreek in allerlei talen over van alles en nog wat. Ieder heeft zijn eigen
verhaal, en ik luister graag.
 
Favoriete onderwerpen van de laatste weken: zakkenvullers in de politiek, de crisis en oorlog. 
Oorlog. 
Voor mij, en volgens mij ook voor de meeste van jullie, zijn het oorlogsleven en het
dagelijks leven mijlenver van elkaar verwijderd. Hier gaan ze hand in hand. Het is hier
werkelijk prachtig en verschrikkelijk lelijk tegelijk. Wanneer ik vanaf de resten van
een fort over Sarajevo uitkijk voel ik de val waarin de bewoners nog geen twintig jaar
geleden leefden: een stad in een kom van heuvels met troepen Servische soldaten,
waar het dagelijks leven doorgaat terwijl snipers schieten op elk levend wezen; geen
onderscheid in leeftijd, geslacht, herkomst of leefwijze. Ik loop per ongeluk van het
pad af in een oud mijnenveld, ik ben niet gewend dat ik daarvoor moet oppassen, ze
hadden hier nog geen geld om de mijnen weg te halen. Een man vertelt me dat hij nog
steeds af en toe het geluid van de explosies mist. Een vrouw vertelt me dat haar tante de
uitgezaaide kanker was vergeten toen ze in de oorlog haar zoon verloor, na de oorlog
bleek ze kerngezond. De man vertelt me dat hij hele stomme dingen heeft gedaan, "I
tried so many times to get myself killed", alleen om weer angst te kunnen voelen. De
kogelgaten in de gebouwen herinneren aan een oorlog die voortleeft in de mensen hier. Ik
heb de haat gevoeld, een deel van het verdriet ervaren. Ik heb foto´s gezien en verhalen
gehoord, maar zelfs deze vage afspiegeling van de verschrikkelijke werkelijkheid doet
mijn maag ineenkrimpen.
 
Al deze nieuwe ervaringen doen me nadenken over zaken waar ik nog nooit eerder zo
mee bezig was. Hoe is het om niet te weten waar je aan toe bent, niet te weten wie je
kunt vertrouwen? Hoe is het als je leiders niet het beste met je voorhebben, en je door
verdeeldheid van je volk niet in staat bent er iets aan te doen? Hoe werkt de economie?
Hoeveel kost een brood, en wat is het minimum inkomen? Hoe overleef je als er geen
werk is, en geen sociaal zorgsysteem? Hoe onststaat oorlog? Wat is er nodig om de
moordenaar van een familielid te vergeven? In hoeverre is iemand schuldig aan moord
als hij gedwongen werd? Op het moment dat de wapens neergelegd worden, is de oorlog
dan over?
 
Ik ben ervan onder de indruk. Ik bekijk mijn leven thuis via de vervormde spiegel die de
Balkanlanden me voorhouden. Nu al voel ik dat ik langzaam het doel van mijn reis aan
het vervullen ben, ik zie en begrijp steeds meer van de wereld om me heen. Ik neem dit
alles mee op de rest van mijn reis. De zon is nog immer mijn trouwste reisgenoot, en zo
fiets ik rustig verder. De komende tijd door rustigere oorden.
 
Liefs!

Foto’s

5 Reacties

  1. Anne:
    15 december 2012
    Ottilia, wat een indrukwekkende verhalen. We zijn onder de indruk en je beschrijft zo goed de gevoelens van diegene die je ontmoet. We wensen je heel veel plezier, een goede Kerst en een geweldige Jaarwisseling.
  2. Florien:
    15 december 2012
    Lieve Ottilie,
    Ik ben een beetje onder de indruk van je verhaal, wat mooi geschreven. Ik ben blij om te lezen dat je veel bijzondere dingen meemaakt en dat hartelijk wordt ontvangen.
  3. Ien:
    15 december 2012
    Jieve Ot,
    Mooi en spannend om je reisverhalen te lezen!
    Het lijkt nog zo kort geleden dat je hier logeerde en je hebt al zoveel beleefd!
    Dank voor je lieve kaartje.
    Geniet van de Kerst en het begin van het nieuwe jaar.
    Pas goed op jezelf en tot de volgende keer!
  4. Mama en papa:
    16 december 2012
    Lieve Ot,

    Indrukwekkend al die verhalen. Hoeveel anders is het in een gebied waar tientallen jaren geweld is geweest tussen mensen die daarvoor vreedzaam samenleefden. Hopelijk kun je dat een beetje verwerken. Je bracht soms aspecten treffend in beeld met je mooie foto,s.
    Erg lief dat iedereen zo hartelijk en gastvrij is. Je bent overal onder goede hoede. Kijk je een beetje uit met je nieuwe eet- drank- en rookgewoonten. En mijdt de mijnenvelden.
    Liefs en tot maandag.
  5. Nelleke den boon:
    16 december 2012
    Ha Ottilia,
    Ik kijk steeds uit naar je verslag. Je schrijft werve(le)nd en de Balkan blijft boeien. Ben heel benieuwd waar je dit jaar Kerst en Oud en Nieuw zult vieren. Zal vast met veel slibowitz of wodka gepaard gaan. Grappig dat gastvrijheid ook zo veel te doen heeft met je gasten goed laten eten en drinken. Zelfs als je zelf niet zoveel hebt. Take care!